SEO cho AI (GEO/AIO): Quy trình 4 bước để tìm, tối ưu và scale nội dung được AI trích dẫn

Bài này không dành cho website mới, mà cho những site đã làm SEO một thời gian và bắt đầu có traffic từ AI (ChatGPT, Gemini, Perplexity, Copilot, AI Hay…). Mục tiêu là: phát hiện URL nào đang được AI trích dẫn → mổ xẻ lý do → tối ưu có hệ thống → scale ra toàn site.

Tư duy nền: “AIO/GEO” khác SEO truyền thống ở đâu?

• SEO truyền thống: tối ưu để thắng trên SERP web (10 blue links, PAA, FS…).

• AIO/GEO (Answer/Generative Engine Optimization): tối ưu để AI chọn bạn làm nguồn trích dẫn trong câu trả lời tổng hợp.

• Điểm giao: Nội dung có E-E-A-T tốt + cấu trúc rõ ràng + giải đáp đúng intent vừa giúp “Top 0/Featured Snippets”, vừa tăng xác suất được AI trích dẫn.

Tổng quan quy trình (4 bước)

1. Xuất data URL có traffic từ AI (GA4, Looker Studio)

2. Lọc & ưu tiên: URL được nhiều AI trích dẫn / URL có traffic lớn từ một AI

3. Hỏi/search trên các LLM: xem AI hiển thị & trích dẫn bạn như thế nào và vì sao

4. Audit SEO & tối ưu nội dung → chuẩn hoá thành checklist → scale hàng loạt

Bước 1 — Xuất toàn bộ URL có traffic từ AI

1.1 Lọc nhanh trong GA4 (nhanh, dữ liệu tương đối mới)

• Điều hướng: Reports → Life cycle → Engagement → Landing page

• Thêm bộ lọc: Session manual source / Session source

• Nhập tên nguồn (ví dụ): chatgpt, gemini, perplexity, copilot, ai-hay

• Chọn khung thời gian 30 ngày gần nhất (gợi ý)

Mẹo: Nhiều nền tảng/LLM đính UTM source khi người dùng click vào link gốc. Bạn có thể mở rộng tìm kiếm bằng bộ lọc “contains” cho các biến thể viết hoa/thường.

1.2 Dựng Dashboard trong Looker Studio (xuất hàng loạt)

(Tên chính xác là Looker Studio, dễ bị viết nhầm thành “Locker Studio”)

• Kết nối GA4 → tạo 1 trang báo cáo mới → Table

• Dimension: Landing page (hoặc Page path + query string nếu cần full URL)

• Metrics: Views, Users, Sessions…

• Filter: Session source → contains → chatgpt (tạo nhiều filter cho từng AI)

• Tạo nhiều bảng (mỗi AI một bảng) hoặc một bảng chung có dimension phụ là Session source.

• Xuất CSV sau khi chọn 30 ngày gần nhất, lùi 2 ngày so với hiện tại để giảm độ trễ dữ liệu.

Gợi ý danh sách “source”/“medium” hay gặp

chatgpt, gpt, openai, gemini, perplexity, copilot, bing-ai, ai-hay, ai_hay

Thực tế có thể khác nhau tùy UTM người dùng/ứng dụng. Hãy mở “Source/Medium” không lọc trước để soi các biến thể.

Bước 2 — Lọc dữ liệu & chọn ưu tiên tối ưu

Xuất data ra Excel/Google Sheets và tạo tiêu chí:

Bộ tiêu chí gợi ý

1. “Đa AI”: URL xuất hiện ở ≥ 2 nguồn AI (ví dụ: vừa ChatGPT vừa Perplexity). → Đây là “mẫu hình tốt”, đáng mổ xẻ và scale.

2. “AI đơn chiếm ưu thế”: URL có traffic cao từ một AI (ví dụ: chỉ từ ChatGPT). → Tối ưu chuyên sâu cho AI đó.

3. Tăng trưởng mới: URL mới bắt đầu có traffic từ AI trong 30 ngày gần đây. → Ưu tiên “nuôi mầm”.

Bảng cột gợi ý trong Sheets

URL | Sessions (ChatGPT) | Sessions (Gemini) | Sessions (Perplexity) |
Sessions (Copilot) | Sessions (AI Hay) | Total Sessions AI | #AI sources | Priority Tier

Công thức mẫu (Google Sheets)

• #AI sources: đếm số cột sessions > 0

  =COUNTIF(B2:F2, ">0")
  

• Priority Tier (ví dụ logic):

  =IF(H2>=3,"Tier 1",
     IF(AND(H2=2, G2>=100),"Tier 1",
        IF(G2>=50,"Tier 2","Tier 3")))
  

Bước 3 — Hỏi / search trên các LLM xem AI trưng bày & trích dẫn bạn ra sao

3.1 Lấy “seed keywords” để tương tác với AI

• Từ Ahrefs/Semrush/GSC, lấy:

  • Các từ khóa mà URL đang top 1–10

  • Các truy vấn có Featured Snippets

  • Long-tail dạng “what/why/how/who/where/when” (có xu hướng kích hoạt AIO)

• Chọn 5–10 truy vấn tiêu biểu cho mỗi URL.

3.2 Prompt template (dùng khi hỏi LLM)

Mục tiêu: tái lập ngữ cảnh người dùng thật + buộc AI có/không trích dẫn.

Template 1 — Mô phỏng truy vấn thực

Bạn là người dùng cần câu trả lời ngắn gọn, chính xác, trích dẫn nguồn. 
Câu hỏi: [Truy vấn “what/why/how” của bạn]. 
Hãy trả lời theo định dạng:
1) Kết luận 2–3 câu
2) Danh sách gạch đầu dòng các điểm chính (3–7 bullet)
3) Nguồn tham khảo kèm URL

Template 2 — Kiểm tra “nguồn”

Với truy vấn: “[keyword]”,
- Hãy liệt kê 5–10 nguồn thường được bạn trích dẫn nhất trong câu trả lời.
- Với mỗi nguồn, cho biết lý do bạn chọn (độ uy tín, độ đầy đủ, cấu trúc rõ, dữ liệu gốc…).

Template 3 — Soi cách AI “bê” nội dung

Tôi cung cấp URL: [URL của bạn].
- Hãy trích xuất những phần nội dung trong URL này mà bạn đánh giá là hữu ích nhất cho câu hỏi “[keyword]”.
- Gợi ý tôi nên chỉnh sửa/bổ sung cấu trúc nào để tăng khả năng được bạn trích dẫn.

Kinh nghiệm: Featured Snippets và SERP thắng dạng “tóm tắt/bảng/liệt kê” có tương quan cao với AIO (các nghiên cứu độc lập đã ghi nhận mức tương đồng đáng kể giữa top kết quả truyền thống và nguồn xuất hiện trong trả lời AI). Tận dụng điều này để chọn đúng dạng trình bày.

3.3 Những gì cần ghi chép lại

• AI có/không trích dẫn? Trích URL nào (bạn/đối thủ)?

• Dạng trình bày được bê vào: bảng, timeline, mục lục, bullet, step-by-step…

• Thiếu mảnh ghép nào so với đối thủ? (định nghĩa, con số, ví dụ, disclaimer, schema…)

• “Ngôn ngữ đàm thoại” nào đang kích AI hiển thị (câu hỏi phụ, Q&A trong bài)?

Bước 4 — Audit SEO, tối ưu nội dung & scale hàng loạt

4.1 Khung audit “AIO-first”

A. Cấu trúc & trình bày (để AI dễ trích)

• TL;DR / Executive summary 3–5 câu ở đầu.

• Mục lục rõ, H2/H3 nhất quán; mỗi H2 giải 1 ý niệm.

• Bảng/Checklist nơi phù hợp (AI rất thích bê bảng).

• Q&A block cho truy vấn đàm thoại (what/why/how/who…).

• Ví dụ minh họa ngắn (case, con số, template).

B. Dữ liệu & bằng chứng

• Chèn định nghĩa chuẩn, con số, nguồn uy tín (link out chọn lọc).

• Schema phù hợp: Article, FAQ, HowTo, Product/Service, Organization, Person (nếu có tác giả).

• Cập nhật ngày sửa (Last updated) và lý do cập nhật (changelog ngắn).

C. E-E-A-T & trust

• Author box (bio + chuyên môn + liên kết hồ sơ).

• Chính sách/địa chỉ/điện thoại ở footer, nhất quán NAP.

• Hình ảnh độc quyền hoặc biểu đồ tự tạo (nếu có).

D. Internal link theo cụm

• Từ bài vệ tinh → bài trụ cột (pillar) và ngược lại.

• Anchor tự nhiên, nhưng khớp ngữ nghĩa.

Tham khảo playbook nền tảng về cụm chủ đề:
https://tanphatdigital.com/vi/resources/seo-guide

4.2 Demo tối ưu (từ case “tiểu sử người nổi tiếng”)

• Bảng tiểu sử: tên thật, năm sinh, nghề nghiệp, cột “vì sao nổi tiếng” chia bullet chi tiết (ví dụ: “hiệu ứng chuyển cảnh”, “âm nhạc bắt tai”, “phong cách…”) → AI dễ bê vào.

• Timeline sự nghiệp: mốc năm, sản phẩm/giải thưởng → dạng bảng/timeline.

• Q&A: “A là ai?”, “Nổi tiếng vì gì?”, “Drama nào?”, “Thành tựu chính?”.

• Schema: Person + FAQ.

• Outbound link: nguồn chính thống (báo chí/giải thưởng) → tăng tín nhiệm.

4.3 Chuẩn hoá checklist & workflow để scale

Tạo checklist AIO-first cho team biên tập:

Checklist viết/sửa bài (rút gọn)

• TL;DR 3–5 câu

• Mục lục tự động

• 1–2 bảng/template hữu ích

• 3–7 bullet key takeaways

• Q&A 4–6 câu hỏi what/why/how/who

• Schema phù hợp + cập nhật dateModified

• Internal link 2 chiều trong cụm

• 2–3 nguồn ngoài đáng tin

Workflow 90–120 phút/bài (gợi ý)

1. 10’ rà SERP + AIO (template hỏi LLM)

2. 20’ chốt outline + bảng/Q&A cần có

3. 40–60’ viết/sửa nội dung

4. 10’ schema + internal link

5. 10’ QA (E-E-A-T, lỗi chính tả, alt text)

4.4 Đo lường – KPI “AIO/GEO”

• AIO Impressions (ước): số lần bạn xuất hiện trong câu trả lời AI (khó đo trực tiếp → dùng proxy là sessions từ nguồn AI).

• Sessions từ từng AI theo URL/cụm chủ đề (GA4/Looker).

• #AI sources/URL (đa nguồn → ưu tiên mở rộng).

• FS coverage: % truy vấn có Featured Snippets mà bạn sở hữu.

• CTR SERP: cải thiện title/meta có tương quan với AIO xuất hiện.

• Time-to-update: SLA từ lúc phát hiện → tối ưu → re-crawl.

Một số lưu ý “xương máu”

• Đừng audit quá đà: A/B test ở 1 cụm nhỏ trước khi nhân rộng.

• Duy trì E-E-A-T: AI “tin” những site có tín nhiệm thật.

• Đừng spam Q&A: giữ tự nhiên, phục vụ người đọc trước.

• Tập trung “mẫu hình thắng”: URL đã được nhiều AI trích dẫn là kim chỉ nam cho template xuất bản tiếp theo.

• Featured Snippets ≈ AIO: tối ưu cho FS (định nghĩa ngắn, bước làm, bảng…) thường giúp tăng khả năng “được AI chọn”.

AIO/GEO không thay thế SEO truyền thống – nó kế thừa và thêm lớp tối ưu cho câu trả lời AI. Khi bạn biết URL nào đang được AI trích dẫn, hiểu vì sao AI chọn (cấu trúc, bảng, Q&A, E-E-A-T) và biến điều đó thành checklist xuất bản hàng loạt, bạn sẽ mở khoá đòn bẩy tăng trưởng mới mà nhiều đối thủ chưa theo kịp.
Cốt lõi vẫn là: nội dung có ích, cấu trúc rõ, đáng tin – dễ được trích dẫn. Phần còn lại là kỷ luật đo lường và tốc độ lặp. Với mindset đó, đội ngũ có thể tự tin scale GEO một cách bền vững.